راهنمای سفر به خالد نبی

استان گلستان جاهای دیدنی طبیعی و تاریخی زیاد دارد و به خاطر شرایط جغرافیایی خاصش چیز جالبی که در آن می‌بینیم، نزدیکی و پیوند بین ساخته‌های دست انسان و طبیعت در آن است. یکی از مکان‌های دیدنی این استان که اوج چین تلفیقی را در آن می‌بینیم، قبرستان خالد نبی است.
احتمالا تصاویر گورستانی مرموز و با شکل و شمایلی عجیب و بسیار متفاوت در استان گلستان را در اینترنت یا جای دیگری دیده باشید. قبرستان خالد نبی بدون شک یکی از منحصر به فردترین آثار باستانی و تاریخ کشور است که در استان گلستان قرار دارد.
طرح عجیب سنگ‌های یادبود این آرامگاه هیچ شباهتی به دیگر آثار موجود در کشور ندارد و بنا بر باور بسیاری یادآور اندام‌های بدن مردان و زنان است.
اما قبرستان خالد نبی در گلستان تنها به این سنگ قبرهای عجیب محدود نمی‌شود و با قرارگیری در طبیعتی زیبا با چشم‌اندازهایی خیره کننده به یک منطقه بسیار دیدنی تبدیل شده است.

متاسفانه این گورستان در تابستان  سال  1396که شامل علف زاری خشک بود، دچار آتش سوزی شد که بسیار آسیب دید و خوشبختانه سنگ افراشته‌های بلند آن، همچنان از دوران گذشته پابرجا هستند و آسیب جدی ندیده‌اند. 

خالد نبی کیست؟

بعضی‌ها می‌گویند خالد نبی یکی از ۴ پیامبر تبلیغی است که در دوران بین حضرت عیسی و حضرت محمد آمدند. ظاهرا خالد نبی برای ترویج دین خود به میان مردم ترکمن صحرا آمده بود. نام کامل ایشان خالد نبی غیث بن سنان عیسی است. ترکمنان به او خالد بن سنان می‌گفتند و در زبان محاوره او را خالد نبی هم می‌نامند. در کتاب‌های دینی و بعضی از روایت‌ها گفته‌اند که بعد از حضرت عیسی چهار پیامبر دیگر تا زمان حضرت محمد حضور داشتند که ۳ نفر از قوم بنی اسرائیل و یکی از آن‌ها عرب بود. خالد نبی همان پیامبر عرب متولد یمن است. خالد نبی در زمان خسرو انوشیروان به ایران آمد و مردم آن‌زمان را که بیشتر زرتشتی بودند به دین مسیحیت دعوت کرد. در بعضی از حکایت‌ها هم مطرح شده که دختر خالد نبی در پایان عمر با حضرت محمد (ص) روبرو می‌شود و به دین اسلام می‌پیوندد. با وجود تفاوت دین به نظر می‌رسد که خالد نبی بسیار مورد احترام مردم ایران و به خصوص ترکمن‌ها بوده است.

روایت‌های مختلفی هم حول و حوش معجزه خالد نبی و سفرش وجود دارد. مثل این روایت که می‌گویند وقتی کفار به خالد نبی (ع) و خانواده‌اش می‌رسند، او دعا می‌کند که زمین کشاورزی‌اش که در آن هندوانه و خربزه می‌کاشته تبدیل به سنگ شود تا کافران بهره ای از آن نبرند. قوم خالد تبدیل به سنگ می‌شوند. همان سنگ‌هایی که اکنون در قبرستان نزدیک مقبره قرار گرفته و محلی است برای بازدید گردشگران.

جاذبه‌های اطراف گورستان خالد نبی

محوطه گورستان خالد نبی خودش بر روی کوه‌ها قرار گرفته و جدا از گورستان و سنگ افراشته‌ها از محوطه‌های طبیعی منطقه به حساب می‌آید. ‌در این گورستان دو جاذبه دیگر نیز وجود دارد. یکی چشمه در نزدیکی زیارتگاه عطا چوپان است که فقط در فصل بهار، آب از آن می‌جوشد و صدای آب جاری چشمه، بازدید از این محوطه را دلپذی تر می‌کند. به اعتقاد ترکمن‌ها، آب این چشمه شفا بخش است و در فصل بهار از آب این چشمه برای رفع بیماری استفاده می‌کنند‌‌‌. دومین جاذبه‌‌ی طبیعی این منطقه، درخت بقعه بابا عالم است که معروف به درخت نظر کرده است. این محوطه، تپه‌های پوشیده از علف زارهای وحشی است. مردمان محلی، اعتقاد راسخی به این درخت دارند و بر آن دخیل می‌بندند و این درخت را موهبتی از زیارتگاه می‌دانند. به هر حال این تک درخت کهنسال، سال‌ها است که در این منطقه جلوه‌گری می‌کند.

بقعه چوپان آتای

این بقعه زیارتگاه ترکمن‌ها محسوب می‌شود که در مجموعه خالد نبی قرار دارد. وقتی به‌ سمت این بقعه که در یک ارتفاع بسیار زیبا قرار دارد حرکت می‌کنید با پارچه‌های رنگی و بیشتر سبزرنگی مواجه می‌شوید که برخی از زائران غیر ترکمن به شاخه‌های درختی بسته‌اند. آنها در حین بستن پارچه در دل آرزو و نیتی می‌کنند تا برآورده شود. سقف آرامگاه چوپان آتای سبز است که با صدها تپه سبز رنگی که در پشت آن خودنمایی می‌کند تصویری خارق العاده خلق می‌کند. با گذشتن از چندین پله در شیب کوهستان به مقبره می‌رسید که به صورت بنایی مسقف با پلان چهار ضلعی و تعدادی پنجره و در ورودی است، که در ورودی بقعه طاق هلالی دارد. یک زیارتگاه ساده و بی‌آلایش با درها و پنجره‌های ساده و بدون تزیین. روی قبر هم پارچه سفیدی کشیده شده است، گفته می‌شود طبق سنت ترکمن‌ها هنگامی که فرد جوانی که تازه ازدواج کرده، فوت کند، در واقع جوانمرگ می‌شود که برای چنین فردی روی سنگ مزارش پارچه‌ سفید قرار می‌دهند.

تپه ماهورهای هزار دره

با گذر از پیچ ‌و خم‌های هزار دره ترکمن صحرا به کوهی به نام گوگجه داغ می‌رسید، جایی‌که یک قبرستان عجیب‌ و غریب با سنگ‌ قبرهایی که به عمرتان در هیچ کجای دیگر دنیا نخواهید دید، از زمین سر بیرون آورده‌اند و زیر پای زیارتگاهی متعلق به خالد نبی آرام گرفته‌اند. در پای زیارتگاه کوچک خالد نبی، یک سوی‌تان تپه ‌ماهورهای سبزرنگ است و سوی دیگر هزار دره ترکمن صحرا.تپه‌های سرسبز و تماشایی هزار دره ترکمن صحرا، همچون رویایی است بی‌پایان که به حقیقت پیوسته است. در یک آب‌ و هوای دلپذیر، ساعت‌ها از وقتتان را صرف گشت ‌و گذار در بین گندمزارها و تپه ماهورهایش خواهید کرد و مجذوبش خواهید شد.

بهترین زمان بازدید از خالدنبی

از آنجایی این گورستان تاریخی در منطقه‌ای کوهستانی قرار دارد، بهتر است فصل مناسبی را برای سفر انتخاب کنید. در حالت کلی بهترین فصل سفر به این گورستان معمولا فصل‌های تابستان و بهار است. البته گرمای بیش از حد تابستان در این منطقه هم احساس می‌شود. همچنین سرمای روزهای اول بهار نیز در این منطقه کوهستانی چندان مناسب سفر نیست. بنابراین توصیه می‌شود از اوسط فروردین تا اواخر تیر برنامه سفر به گورستان خالد بن سنان را بچینید و از این پدیده اعجاب انگیز و طبیعت بکر و هوای پاکیزه‌اش لذت ببرید.

چگونه به گورستان و زیارتگاه خالد نبی برویم؟

برای دسترسی به گورستان و زیارتگاه خالد نبی باید به گرگان بروید و سپس وارد جاده گرگان–بجنورد شوید. پس از عبور از آزادشهر و مینو دشت به گالیکش می‌رسید. پس از طی مسافتی کوتاه وارد دوراهی سمت چپ شوید تا از جاده گرگان – بجنورد خارج شوید و به کلاله برسید. از کلاله به سمت مرواه تپه حرکت کنید. تا در ابتدای یک جاده فرعی تابلوی راهنمایی خالد نبی را ببینید و وارد مسیری خاکی شوید